نفقه زوجه

راحله سادات مدنی؛ وکیل پایه یک دادگستری

در چه زمانی زن میتواند نفقه خود را مطالبه نماید؟

بعد از ازدواج و جاری شدن صیغه نکاح دائم و ایجاد رابطه زوجیت، بر زن و مرد حقوق و تکالیفی ایجاد می‌شود؛ که از جمله آن نفقه زوجه می باشد. تکلیف مرد پرداخت نفقه و حق زن دریافت نفقه است.

اما در چه شرایطی این حق برای زن ایجاد می‌شود؟

تعلق نفقه زن وابسته به تمکین زن از مرد است. در واقع تامین معاش اهل خانه با مرد است و تمکین از مرد نیز از وظایف زن است. حتی اگر زن شاغل باشد و درآمد مستقل نیز داشته باشد، از این قاعده مستثنی نیست، و به شرط تمکین، مستحق دریافت نفقه می باشد.

در چه زمانی زن مستحق دریافت نفقه نمی‌باشد؟

تعلق نفقه به زن وابسته به تمکین کامل از مردم می باشد. در صورت ترک منزل به عنوان مثال و عدم تمکین، ایشان ناشزه محسوب می‌گردد و نفقه به وی تعلق نمی گیرد، البته بار اثبات عدم تمکین زن بر دوش مرد می باشد.

همچنین ضمانت اجرایی هم برای ترک انفاق و عدم پرداخت نفقه زن وجود دارد و مردی که ترک انفاق نموده مرتکب جرم گردیده و مشمول مجازات کیفری می باشد .

میزان نفقه چقدر است؟

قانون‌گذار میزان مشخصی برای نفقه تعیین نکرده و این مورد را به عرف و جایگاه خانوادگی و اجتماعی و از همه مهمتر وضع مالی مرد سپرده است، که تماماً در میزان نفقه تاثیرگذار می‌باشد.

نفقه شامل چیست و دادخواست مطالبه نفقه معوقه به چه صورت است؟

نفقه مطابق قانون شامل تامین نیازهایی از قبیل مسکن، خوراک، پوشاک، هزینه درمان و بهداشت و هر هزینه مشروع و متعارف است.

مراحل رسیدگی به دادخواست مطالبه نفقه به این صورت است که، قبل ازهراقدامی زن می تواند درصورت تمکین وامتناع مرد از پرداخت نفقه ، با ارسال اظهارنامه الکترونیکی مطالبه نفقه نماید ومرد نیز طبق این اظهارنامه ،مکلف به پرداخت نفقه زن خواهد شد. با خودداری وعدم پرداخت نفقه وعدم پاسخ به اظهارنامه وترتیبی برای پرداخت نفقه، زن با مراجعه به دفاترخدمات الکترونیک قضایی وارائه اوراق هویتی،عقدنامه و ادله اثبات عدم پرداخت نفقه معوقه ، دادخواست خود را ثبت می کند وبه دادگاه خانواده ارجاع می شود.

زندگی مشترک ،اماره تمکین و الزام پرداخت نفقه از سوی مرد به زن است، مگر اینکه مرد بتواند عدم تمکین وترک منزل بدون عذرموجه زن را اثبات کند . درصورتی که درمقام دفاع، مرد مدعی عدم تمکین همسر باشد، ضمنی قبول کرده است که نفقه زن را پرداخت نکرده است وباید دادخواست تمکین داده و رای قطعی بگیرد تا بتواند نشوز زن وعدم استحقاق نفقه را ثابت نماید ،

که اگر اقدام نکرده باشد دادگاه اصل را بر تمکین گذاشته و به نفقه زوجه رسیدگی می کند.

لذا در جلسه‌ای با حضور طرفین دادگاه رسیدگی نموده و پس از ارجاع امر به کارشناس رسمی دادگستری در امور نفقه و ارائه نظر کارشناس، رای محکومیت مرد مبنی بر پرداخت نفقه صادر خواهد شد.