به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو، ناآرامی کشورهای پیرامونی روسیه پایانی ندارد، گویا غرب تصمیم گرفته است تا به جهات مختلف، تزارها را با موضوعات مختلف سرگرم یا از رسیدگی به مسائل مهم بینالملل به دیگر مسائل منطقهای خود معطوف کند.
ازاینرو است که کاخ کرملین، یک روز در موضوعات آسیا میانه و قفقاز سرگرم میشود و روز دیگر در مسائل پیرامونی آسیای مرکزی، از اوکراین و بلاروس گرفته تا درگیریهای ارمنستان و آذربایجان و اکنون هم در آلماتی قزاقستان.
اتحادیه اروپا و آمریکا، درحالحاضر، آرامش چندین دهه آلماتی را هدف قرار دادند تا مگر اینگونه کاخ کرملین را به موضوع متفاوتتری از مسائل اوکراین یا قفقاز و بلاروس سرگرم سازند؛ کشوری که دولتمردانش در ایجاد کشوری باثبات موفقیتهای زیادی در عرصه اقتصادی و منطقهای به اثبات رساندند.
همچنان که «سیدرسول اسلامی»، سفیر سابق کشورمان در قزاقستان بر آن تاکید میکند و به روزنامه «صبحنو» میگوید: سیاستهای «نظربایف» بهگونهای بود که توانست در همان ابتدای قدرت، با حفظ برخی سیاستها و مدیریت مدبرانه، توازنی برقرار کند تا روسها یا اوکراینیها احساس غریبی در این کشور نداشته باشند و این کشور را ترک نکنند.
علت اعتراضات قزاقستان را باید در خارج از این کشور جستوجو کرد. بعد از تصمیم دولت قزاقستان مبنی بر افزایش قیمت گاز از ابتدای ژانویه سال جدید میلادی، شهرهای مختلف این کشور شاهد اعتراضات گستردهای بوده است. آنگونه که بلومبرگ گزارش میدهد، اعتراضات خشونتآمیز چند روز اخیر آلماتی، موجبات کاهش و اختلال در تولید اورانیوم شده است.
همچنین، درنتیجه اعتراضات قزاقستان، ارزش سهام شرکتهای تولیدکننده اورانیوم در کانادا در روز چهارشنبه افزایش یافت. به دلیل افزایش تقاضا برای انرژی هستهای در سراسر جهان، قیمت اورانیوم در سالهای اخیر بهطور پیوسته افزایش یافته است؛ موضوعی که گویا آمریکا از دو سال پیش برای اغتشاش در قزاقستان و اخلال در بازار اورانیوم برنامهریزی کرده بود.
اندیشکده سیاستگذاری جهانی غیرانتفاعی آمریکایی رند کورپوریشن (بازوی خصوصیشده سیاستگذاری پنتاگون) گزارشی را در سال ۲۰۱۹ منتشر کرده بود که در آن از ایالاتمتحده خواسته بود تا جنگ نیابتی را علیه روسیه در اوکراین، سوریه، بلاروس، قفقاز و آسیای مرکزی به راه بیندازد.
توکایف، رییسجمهور قزاقستان که با حمایت رییسجمهور سابق در سال۲۰۱۹ بر این مسند تکیه زده است، در بحبوحه اعتراضات فرصت را مغتنم شمرده و اصلاحات سیاسی را در این کشور رقم زد.
او نظربایف ۸۱ساله را از ریاست شورای امنیت ملی برکنار کرد و خودش در این جایگاه قرار گرفت. از طرف دیگر، نزدیکان وی (ازجمله برادرزادهاش) را نیز برکنار کرد. (باوجوداینکه نظربایف در سال۲۰۱۹ بعد از ۲۹سال از ریاستجمهوری کنار رفت، همچنان مهمترین عنصر سیاسی در این کشور بوده است.) بعد از شدت گرفتن اعتراضات در شهرهای مهم، توکایف ضمن پذیرش استعفای دولت، از سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) که یک ائتلاف نظامی با عضویت روسیه، بلاروس، ارمنستان، قرقیزستان و تاجیکستان است درخواست کمک کرد که با پاسخ مثبت این پیمان مواجه شد. اظهارات رییسجمهور قزاقستان مبنی بر مداخلات خارجی در ناآرامیهای اخیر کشورش و همچنین مسلح بودن معترضان، شائبه تلاش غرب برای سرنگون کردن دولت شرقگرای قزاقستان یا حداقل مشغولسازی روسیه در جبههای جدید را تقویت میکند.
منطقه راهبردی خزر
منطقه خزر ازنظر راهبردی یکی از مهمترین حوزههای نفتی در جهان است و همین عامل تعیینکننده فضای سیاسی حاکم بر این منطقه است. قزاقستان مهمترین کشور هم ازلحاظ اقتصادی و هم سیاسی ازجمله داشتن تاسیسات صنعتی، آزمایش سلاحهای هستهای و نیز بزرگترین تولیدکننده نفت در میان کشورهای آسیای مرکزی است. با توجه به تمایل توکایف به چین برخلاف رییس جمهور سابق (نظربایف) که به روسیه گرایش داشت.
به نظر میرسد در آینده شاهد رقابت بیشتر چین، روسیه و غرب در این کشور باشیم. روسیه که طولانیترین مرز را در جهان با قزاقستان دارد و مهمترین مسیر انتقال انرژی قزاقستان به اروپاست بهراحتی از امنیت مرزهای جنوبی خود نخواهد گذشت؛ چراکه «خارج نزدیک» روسیه همواره یکی از کانونهای تقابل بین این کشور و بلوک غرب بوده است. قزاقستان برای چهارمین روز متوالی ناآرام است. این ناآرامیها به بهانه افزایش بهای سوخت مصرفی خودروها آغاز شد، حال آنکه سازمان پیمان امنیت جمعی میگوید اطلاعات رسیده از این کشور حاکی از آن است که شورشها ازسوی افرادی هدایت میشود که از کشورهای خارجی خط میگیرند و تحت آموزش بیگانگان بودهاند.
نظرات کاربران